Bu Tebliğ, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ’deki bazı hükümleri değiştiren bir düzenlemedir. Zorunlu karşılık, bankaların, topladıkları mevduatlar için Merkez Bankası’na yatırmak zorunda oldukları bir tür teminattır. Bu uygulama, bankaların yeterli likiditeye sahip olmalarını sağlamaya yöneliktir.
Yapılan değişiklikler, hangi tür mevduatlar için ne kadar zorunlu karşılık ayrılacağına dair oranları güncellemektedir. Bu oranlar, bankaların hangi vade türündeki mevduatlar için ne kadar karşılık ayırmaları gerektiğini belirler.
Değişikliklerin Ana Noktaları:
- Türk lirası ve diğer yükümlülüklere dair zorunlu karşılık oranları güncellendi.
- Oranlar, vadelere ve kur/fiyat koruma desteği durumuna göre farklılık gösteriyor.
Öne Çıkan Değişiklikler:
- Daha önce %5 olarak belirlenen bir oran, %4’e indirilmiştir. Bu değişiklik, bankaların daha düşük bir zorunlu karşılık tutarı ayırmasına olanak tanımaktadır.
- Bu değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarih 22 Kasım 2024’tür. Yani, bankalar bu tarihten itibaren yeni oranlara göre zorunlu karşılık ayırmaya başlayacaktır.
- Kur/fiyat koruma destekli hesaplar için oranlar önemli ölçüde artırıldı.
Bu düzenleme ile bankaların, topladıkları mevduat türlerine göre Merkez Bankası’na yatırmaları gereken zorunlu karşılık oranları güncellenmiştir. Bazı oranlar artırılmış, bazıları ise azaltılmıştır. Bu değişiklikler, bankaların likidite yönetimini etkileyebilir ve genel ekonomik denetimi şekillendirebilir. Özellikle Merkez Bankası’nın döviz veya fiyat koruma desteği sağladığı hesaplar için oranların daha yüksek olması, bankaların bu tür hesaplar üzerinden daha fazla teminat ayırmasını gerektirecek şekilde bir düzenleme yapılmıştır.
| Mevduat/katılım fonu (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu hariç) | |
| a) Vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar ve 3 aya kadar (3 ay dahil) vadeli | %17 |
| b) 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli | %10 |
| c) 1 yıla kadar vadeli | %10 |
| ç) 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli | %10 |
| d) 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli Merkez Bankasınca kur/fiyat koruma desteği sağlanan hesaplar | %33 |
| e) 1 yıla kadar vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli Merkez Bankasınca kur/fiyat koruma desteği sağlanan hesaplar | %22 |
| Müstakrizlerin fonları | %0 |
| Diğer yükümlülükler (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu dahil) | |
| a) 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli | %8 |
| b) 3 yıla kadar (3 yıl dahil) vadeli | %5,5 |
| c) 3 yıldan uzun vadeli | %3 |
| ç) Kalkınma ve yatırım bankalarınca 1 yıldan uzun vadeli ihraç edilen menkul kıymetler | %0 |