Tebliğ Sayısı: 2024/24
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankacılık sektörünün sağlıklı işlemesi ve ekonomik istikrarın korunması amacıyla, zorunlu karşılıklar uygulamasını uzun yıllardır yürütmektedir. 2013 yılında yayımlanan “Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2013/15)”, bankaların, müşterilerinden topladıkları mevduatların belirli bir oranını Merkez Bankası’na yatırmalarını zorunlu kılmaktadır. Bu düzenleme, likidite yönetimini sağlamak, bankaların kredi verme kapasitesini denetlemek ve finansal istikrarı sağlamak için önemli bir araçtır. Ancak, ekonomik koşulların değişmesi, finansal piyasalardaki dalgalanmalar ve bankacılık sektörünün evrimiyle birlikte bu düzenlemelerin de güncellenmesi gerekmiştir. Bu çerçevede, 2024 yılında yayımlanan “Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2024/24)” ile önemli değişiklikler yapılmıştır. 2024/24 sayılı tebliğin amacı, bankaların zorunlu karşılık oranlarını belirli ekonomik hedefler doğrultusunda güncelleyerek, finansal istikrarı daha etkin bir şekilde sağlamaktır. Yeni düzenlemeler, bankaların likidite yönetiminde daha fazla esneklik sunmakta ve finansal krizlere karşı daha dayanıklı bir bankacılık sistemi oluşturmayı hedeflemektedir. Bu kapsamda, zorunlu karşılık oranları güncellenmiş, bankaların zorunlu karşılık olarak kabul edebileceği finansal enstrümanlar genişletilmiştir. Bu değişiklikler, Merkez Bankası’nın parasal politikalarını daha etkili ve hızlı bir şekilde uygulamasına olanak tanımaktadır. Zorunlu karşılık oranlarının artırılması, bankaların rezerv tutmalarını ve kredi verme kapasitelerini sınırlayarak piyasadaki likiditeyi denetlemesini sağlar. Ancak oranların düşürülmesi ise, ekonomik büyümeyi teşvik etmek ve piyasalara daha fazla likidite sağlamak için bir araç olabilir. Tebliğdeki değişiklikler, aynı zamanda bankaların borçlanma ve yatırım stratejilerinde de esneklik yaratacak ve ekonomiye daha fazla kredi arzı sağlayabilecek bir ortam sunacaktır. 2024/24 sayılı tebliğdeki düzenlemeler, bankaların ekonomik dalgalanmalara karşı daha dayanıklı olmalarını sağlayacak, aynı zamanda finansal sistemin güvenliğini ve sürdürülebilirliğini artırarak ekonomik büyüme ile finansal istikrarı destekleyecektir. Bu düzenlemeler, Merkez Bankası’nın, piyasaların dinamiklerine hızlı bir şekilde müdahale edebilmesine olanak tanıyacak ve uzun vadede finansal istikrarın güçlendirilmesine katkı sağlayacaktır.